پنومونی در نوزاد

تعریف پنومونی یا عفونت ریه نوزاد:

به التهاب پارانیشم ریه و يا بافت ريه  پنومونی می گویند. به طورشایع درشیرخواران وکودکان خردسال رخ می دهد.

انواع پنومونی 

بعد از بیماری های اسهالی یکی ازعلل شایع مرگ ومیر درکشورهای درحال توسعه خصوصاًدرکودکان زیر پنج سال پنومونيمی باشد.درکشور های درحال توسعه تقریبا 10 برابربیشتر ازکشورهای پیشرفته می باشد.

پنومونی در بچه های شیرمادرخوار نسبت به شیرخشک خوار به وضوح کمتر دیده می شود.

بیشترین سن ابتلا درفاصله 1تا5 سالگی است. پنومونی باکتریال درزمستان و اوایل بهار شیوع بیشتری داشته و احتمال ابتلاء پسرها دوبرابر دخترها می باشد.

 اقدامات تشخیصی

معاینه بالینی دقیق و شرح حال از مادر و والدین ودر نهایت تهیه گرافی از سینه بهترین معیارهای تشخیصی پنومونی هستند . شیوع فصلی در تشخیص نوع پنومونی اهمیت دارد. در نهایت درمراکز مجهز آزمایشات تشخیصی پیشرفته شاید به افتراق علت اصلی کمک کنند.

 علایم بالینی

تظاهرات بالینی پنومونی باتوجه به عامل مسبب آن مانند سن کودک، واکنش سیستمیک وی نسبت به عفونت، وسعت ضایعات و درجه انسداد برونش یا برونشیولها (راههاي هوايي)  متفاوت است.  

علائم پنومونی ها (ویروسی یا باکتریال ) معمولاً چند روز پس از بروز یک عفونت دستگاه تنفسی فوقانی به صورت افزایش سرفه و تعداد تنفس
(تاکی پنه) بروز پیدا میکند و در موارد شدید افزایش کارتنفسی (توکشیده  شدن  عضلات  بین دنده ای ، زیر دنده ای، فوق جناغی و حرکت
 پره های بینی) و در موارد خیلی شدید سیانوز مرکزی(كبودي غشاهاي مخاطي)  دیسترس تنفسی شدید و عدم توانایی کودک در نوشیدن  شیر یا مایعات ديده مي شود .

موارد بستری کردن کودک مبتلا به پنومونی

• سن پائین (شیرخواران باسن کمتر ازشش ماه)
• پنومونی خیلی شدید یا با عوارض جانبی
• وجودبرخی بیماری زمینه ای (نقص سيستم  ایمنی ،کم خونی داسی شکل همراه باسندرم حاد قفسه سینه)
• عدم تحمل درمان خوراکی یا نیاز به درمان تزریقی (کم آبی ،استفراغ مکرر، عدم پاسخ به درمان خوراکی مناسب ، عدم آگاهی وهمکاری والدین)

بعدازبستری شدن دربیمارستان اقدامات زیر انجام می گردد:

• تجویز اکسیژن
• تجویز آنتی بیوتیک
• درمانهای حمایتی مانند تجویز استامینوفن درصورت تب بالا ،تجویز داروهای گشادکننده راه هوايي
• ساکشن آهسته ترشحات غلیظ حلق که کودک قادر به خارج کردن آنها نیست .
• تامین مایع وکالری موردنیاز روزانه ازطریق خوراکی یا لوله بيني – معده اي
• کنترل وضعیت کودک حداقل هر3 ساعت توسط پرستار وحداقل روزی 2 بار توسط پزشک .

• فیزیوتراپی قفسه سینه خصوصاً درمواردی که پنومونی درزمینه برونشکتازی رخ داده باشد می توان کمک کننده باشد. 

 مراقبت در منزل

• كاهش تب : تب زياد با داروي تب بر تجويز شده توسط پزشك كاهش داده شود . تب بالا احتمال  تشنج براي نوزاد را به دنبال دارد . بنابراين بايد كنترل شود .
• تامین محيط مرطوب الزامي مي باشد.
•  در صورتی که مخاط پوششی به نظر خشک می رسد یا ادرار کاهش یافته است به پزشک اطلاع دهید .
• از قرار دادن نوزاد در معرض دود سیگار خودداری کنید .
• در صورتي كه كودك قادر به سرفه كردن نيست با طريق پوار  ترشحات دهان و بيني را تخلیه کنید .
• تعويض مكرر پوشاك و ملافه هاي تخت بمنظور جلوگيري از لرز كودك لازم است .
• مصرف آنتي بيوتيكها : مصرف داروهاي آنتي بيوتيك تجويز شده توسط پزشك به موقع باعث كاهش طول مدت بيماري و نيز ميزان مرگ و مير مي شود.

پیش آگهی :

• چنانچه پنومونی به موقع تشخیص داده شود، سریع درمان شده و پیش آگهی خوب می باشد.

منبع : نلسون نوزادان